De vonk en de vlam
Zen door de eeuwen heen
ISBN: 9789493394353
NUR: 739
Prijs: € 24,99
Uitvoering: gebonden
Formaat: 12,5 x 20 cm
Omvang: ca. 240 pagina’s
Vertaling: Erik Thé
Een verfijnde, schilderachtige beschrijving van vijf levens, die laat zien dat zen ten diepste een levenskunst is
In De vonk en de vlam worden vijf levens beschreven van mensen die geprobeerd hebben om de kern van zen tot uitdrukking te brengen. In het leven van de zenmeesters Dogen, Basho en Ryokan, de Engelse schrijver R.H. Blyth en de Nederlandse Sumi-E-meester Marjon de Jong is de vonk van zen ooit ontvlamd. Ieder op hun eigen wijze hebben zij dat vuur weer doorgegeven aan volgende generaties.
In dit boek zijn we er getuige van hoe de kern en de ware betekenis van zen door de eeuwen heen is vormgegeven in filosofie, poëzie en beeldende kunst. Het laat zien dat zen ten diepste een levenskunst is, gebaseerd op een heldere, zuivere waarneming van de wereld die ontdaan is van iedere conceptuele invulling. De haiku, als uiting van die levenskunst, speelt hierbij een belangrijke rol. De omslagillustraties zijn gemaakt door Marjon de Jong, wier leven ook wordt beschreven.
Recensie
‘In De vonk en de vlam volgen we vijf beoefenaars van zen in vijf verschillende verhalen door de eeuwen heen. Zo krijg je meer inzicht in de kern en het idee van zen, en ‘het laat zien dat zen ten diepste een levenskunst is.’
Mooi hoe Han van den Boogaard dan die vijf levens van de zen beoefenaars kan verbinden en de lezer vooral meegeeft dat zen de kunst van waarnemen is. Waarnemen van de directe wereld om je heen en welk effect dat kan hebben op je eigen houding. Waar raakt het, waar geeft het een beweging, waar resoneert het? Alleen al in het eerste verhaal, het verhaal over Dogen dat ongeveer in 1240 is gesitueerd, gaat het over Dogen, meester, abt, en hoe zen ontstaat en ontwikkelt.
De conclusie van het eerste verhaal, en het idee van zen: ‘Dat is hoe het is, denkt Dogen: mijn zintuigen zijn bedriegers, mijn ogen zijn net zo begerig als die van Li Po, maar in alles wat ik zie, weet ik dat ik niets anders ontmoet dan mezelf.’
Vijf mooie verhalen die langzaam gelezen moeten worden.’
uit de recensie van Ron van Es – mei 2025
Recensie
NDB Biblion
De vonk en de vlam, een bespreking van de betekenis van zen door de eeuwen heen aan de hand van de levens van vijf individuën. Het boek richt zich op de zenmeesters Dogen, Basho en Ryokan, de Engelse schrijver R.H. Blyth en de Nederlandse sumi-e penseelschilder Marjon de Jong. Deze vijf mensen hebben in hun leven de essentie van zen belichaamd en doorgegeven aan volgende generaties. De auteur benoemt dat ieder van hen op unieke wijze heeft bijgedragen aan de verspreiding van zen als levenskunst. Het boek onderzoekt hoe zen door de eeuwen heen is vormgegeven in filosofie, poëzie en beeldende kunst, met een nadruk op de haiku als uiting van deze levenskunst. Verhalend en diepzinnig geschreven. Met name geschikt voor een geoefende tot brede groep geïnteresseerde lezers.
Han van den Boogaard (1956) is een Nederlandse auteur en psycholoog. Hij schreef meerdere boeken over filosofie en religie, en non-dualiteit.
juni 2025
NDB Biblion publiceert aanschafinformaties (korte besprekingen) over recent verschenen boeken.
Deze spelen een belangrijke rol bij de selectie in de Nederlandse openbare bibliotheken.
Recensie
Zijn boek bevat een schat aan woorden
‘Han weet ons mee te nemen in een reis door de tijd, vanaf 1240 tot op heden, in het spoorloze bestaan. In zijn boek worden vijf levens geschetst van zenmeesters en kunstenaars. Te beginnen bij de grote zenboeddhist Dogen uit Japan en eindigend bij een van de meest prominente sumi-e meesters, Marjon de Jong uit Nederland. […]
[…] Han zelf komt in het boek ook aan het woord, in de hoofdstukken Schrijver. Ontroerend, ontluisterend, helend. In zijn woorden: soms heeft hij slechts herinneringen aan het nu, en leidt hij deels een verdwenen leven. Zen kan hem echter nog steeds in verwondering en extase brengen, en aan het lachen.
Zijn boek bevat een schat aan woorden, woorden als diamanten, diamanten die schitteren, en die even in lege handen vastgehouden willen worden.
Dank Han!’
Pracho Margreet Biesheuvel in InZicht – september 2025