De vrije wil (luxe uitvoering)

Sam Harris

ISBN: 978 94 93228 95 5
NUR: 730
Prijs: € 19,99
Uitvoering: gebonden
Formaat: 14 x 19 cm
Omvang: ca. 132 pagina’s
Oorspronkelijke titel: Free Will
Omslagontwerp: Hester van Toorenburg
Vertaling: Ronald Hermsen
 

In dit inzichtelijke, persoonlijke en provocerende boek toont Sam Harris aan de hand van de neurowetenschap, psychologie en ervaringen uit zijn eigen leven dat het hebben van een vrije wil een illusie is.

Geloof in een vrije wil raakt aan bijna alles wat wij waardevol vinden. Het is nauwelijks mogelijk om na te denken over wetgeving, politiek, religie, overheidsbeleid, intieme relaties, waarden en normen – en over schuldgevoelens of persoonlijke successen – zonder ervan uit te gaan dat het individu de uiteindelijke bron is van zijn of haar denken en handelen.

In dit verhelderende, geraffineerde en provocerende boek ontmaskert Sam Harris aan de hand van neurowetenschap en psychologie de illusie van het bestaan van een vrije wil. Hij bepleit dat deze waarheid over de menselijke geest onze waarden en normen niet ondermijnt, en evenmin het belang van sociale en politieke vrijheid aantast. Bovendien laat hij aan de hand van zijn eigen ervaringen zien dat hij dankzij dit inzicht moreel gevoeliger en creatiever is geworden. Met humor en intellectuele meedogenloosheid schudt Harris je wakker en zet aan tot het hebben van diepe gedachten. Lees dit boek, of niet. De keuze is toch niet aan u.

Lees hier het voorwoord van Dick Swaab

‘Het boekje over de vrije wil is nog geen zeven jaar geleden verschenen, maar het probleem dat Harris er aansnijdt is al heel oud en nog steeds actueel. Het is de laatste jaren zelfs meer in de belangstelling komen te staan door de opkomst van een ware wij-zijn-ons-breinkerk, waarvan Harris en velen met hem als het niet-praktiserende leden kunnen worden beschouwd.’
— Boeddhistisch Dagblad

Recensie

De vrije wil bestaat niet

‘Het gevoel een vrije wil te hebben moeten we niet willen ontkrachten. Het motiveert mensen om minder egoïstisch en agressief te reageren. Toch blijkt dit gevoel een illusie te zijn, bewijst Sam Harris, filosoof en neurowetenschapper, in zijn De vrije wil. De vermaarde Nederlandse arts en neurobioloog Dick Swaab, die algemene bekendheid geniet als hersenonderzoeker en auteur, schreef het voorwoord.

We beschikken niet over de vrijheid die we denken te hebben. Keuzes worden gemaakt door processen in de hersenen en daar hebben we geen controle over. Informatie is al in de hersenen aanwezig voordat een beslissing bewust gemaakt wordt. Onze wil wordt bepaald door voorafgaande oorzaken en is het product van toeval en patronen van neurale activiteit, waarbij bijvoorbeeld (slechte) genen en een moeilijke jeugd een aandeel hebben. Harris kan als geen ander de lezer confronteren met scherpzinnige vragen. Wij verwijten misdadigers hun daden maar zijn zij niet óók slachtoffer? Kunnen zij er wat aan doen, er is immers geen vrije wil? Wat zijn de voorwaarden voor een vrije wil? Hoe vrij is dat dan? Hoe zit het met onze autonomie en persoonlijke verantwoordelijkheid?

In de korte hoofdstukjes worden verschillende zienswijzen van de vrije wil belicht, soms met enige herhaling van zetten. De interessante stellingen en ideeën vieren hoogtij. Keuzes komen zomaar in de geest op, alsof ze uit de leegte afkomstig zijn. Maar wat of waar is die leegte? Is dit ons onbewuste (onderbewustzijn) of het collectief geheugen? Er blijven vragen onbeantwoord. Dat maakt het geheel aantrekkelijk voor een gedachtewisseling of leesclub.

De vrije wil is een geslaagde inleiding tot dit thema en kan gelezen worden als een filosofische verhandeling of als een prikkelend betoog. Het bevat een register en een bijzonder originele conclusie. De beloofde humor blijft echter uit, maar de stof tot nadenken maakt veel goed.’

Marjan van Druenen- Hebban.nl – januari 2020