Ik Ben

Wie ben ik? Wanneer we deze vraag stellen, verwarren we het ‘ik’ vaak met het ego dat zich identificeert met denken, voelen en het lichaam. Dit is echter niet het ‘ik’ waar Jean Klein het over heeft. In de dialogen in Ik Ben spreekt hij over dat wat voorafgaat aan iedere identificatie en kwalificatie, over wat wij zijn voordat het denken zich ermee bemoeit.

Het verlangen om te zijn, om ‘het levende antwoord’ te zijn, stamt volgens Jean Klein rechtstreeks van het Zelf. Het heeft niets te maken met herinneringen. Alle herinnering is opgenomen in het levende onderzoek dat alleen in het moment plaatsvindt. Bewustwording gaat noch onmiddellijk noch geleidelijk, maar is een ogenblikkelijke, bewuste waarneming. Het Ene – dat wat wij zijn – overstijgt tijd. Wanneer de geest dit beseft, verliest hij zijn angst en verlangen; verlangen dat voortdurend heen en weer slingert tussen hebben en worden.

Leven is dan de stralende helderheid die zich openbaart als autonome, eeuwigdurende vervulling. Het is de al-aanwezigheid waarin waakbewustzijn, droomtoestand en diepe slaap verschijnen en verdwijnen.

De inspirerende dialogen in Ik Ben moedigen aan tot zelfonderzoek vanuit stil gewaarzijn, want alleen door stil gewaarzijn kunnen we lichamelijk en geestelijk veranderen, aldus Jean Klein. Deze verandering is dan volkomen spontaan. Klein: ‘Als we moeite doen om te veranderen doen we niet meer dan onze aandacht van het ene niveau, van het ene ding, naar het andere verplaatsen. We blijven in een vicieuze cirkel ronddraaien. Dit brengt slechts energie van het ene punt over naar het andere. Daardoor blijven we steeds heen en weer slingeren van lijden naar genot, waarbij het ene onvermijdelijk terugvoert naar het andere. Alleen levende stilte, stilte zonder dat iemand probeert stil te zijn, is in staat de conditionering die wij in biologische, emotionele en psychische zin hebben ondergaan teniet te doen.’

‘Wat een geschenk! Een soort bijbel op het gebied van non-dualiteit.’
Lezersreactie op amazon.com

‘Hoe vaker ik de boeken van Jean Klein lees, hoe meer ik besef dat niemand non-dualiteit beter met woorden kan uitleggen dan hij.’

www.nirvikalpa.com

Uit het boek:

We moeten onderzoeken en onszelf, wat we in het algemeen verstaan onder ons lichaam en onze psyche, leren kennen. Meestal leven we in reactie en dubbele reactie, zoals wanneer we reageren met boosheid maar ook nog proberen kalm en beheerst te blijven. We proberen veel verschillende vluchtroutes uit. Daardoor beperken we voortdurend onze mogelijkheden en draaien we in een kringetje rond.

De enige uitweg is om eenvoudig te observeren. Dat stelt ons in staat onze fysieke reacties, onze mentale instelling en patronen en onze motivaties op te merken op het moment dat ze er zijn. Daar komt geen evaluatie, geen analyse die op herinnering gebaseerd is aan te pas. Eerst vindt de beschouwer het misschien moeilijk om onpersoonlijk te zijn, om niet te evalueren. Hij is geneigd het object te beklemtonen en zo medeplichtige te worden. Later komt de nadruk echter te liggen op het observeren van zichzelf en wordt het natuurlijker, frequenter. Er komt een moment waarop zich een zekere neutraliteit vestigt tussen de waarnemer en wat hij waarneemt, dan verliezen beide polen hun stuwkracht. Er is stilte, we voeden het geconditioneerde object niet meer.

Wat is de primaire motivatie voor onze daden?

Op bepaalde momenten als we alleen zijn, voelen we een groot gemis van binnen. Dit gemis is het voornaamste, waar alle andere uit voortkomen. De behoefte dit gemis te lenigen, deze dorst te lessen, dwingt ons tot denken en handelen. Zonder het ook maar te onderzoeken, lopen we er hard voor weg. We proberen het eerst aan te vullen met een object en dan met nog een, en vervolgens gaan we teleurgesteld van de ene compensatie naar de andere, van mislukking naar mislukking, van de ene bron van lijden naar de andere, van de ene oorlog naar de volgende. Dit is het lot waar een groot deel van de mensheid zich aan overgeeft.       Sommigen berusten in deze toestand, die ze onvermijdelijk achten. Anderen, aanvankelijk misleid door de bevrediging die ze teweegbrengen, komen tot het besef dat deze objecten aanleiding geven tot walging en zelfs tot onverschilligheid. Sommigen komen ertoe beter te kijken. Het object bevredigt ons een korte tijd helemaal, terwijl we terug zijn bij onze intrinsieke aard, vervulling. Op het moment van vervuld zijn is er geen bewustzijn van een object. Het object kan dus niet de oorzaak van onze ervaring zijn. Het is essentieel dat we deze momenten van vreugde zonder object leren kennen.

We schrijven gewoonlijk een oorzaak toe aan vreugde, we maken van vreugde een object omdat het geheugen de twee met elkaar verbindt, maar in werkelijkheid zijn ze allebei heel verschillend van aard. Zo beseffen we dat het object opbrandt in de vreugde van ons zijn.