Nisargadatta Maharaj werd in 1897 geboren en groeide op als boerenzoon in de Indiase staat Maharastra. De naam Nisargadatta betekent ‘Geschenk van de Natuur’, hij kreeg deze hoogstwaarschijnlijk van zijn goeroe, zoals dat in India gebruikelijk was, als kind heette hij Maroeti. Door armoede gedwongen verhuisde hij naar Bombay, waar hij een winkeltje begon en bidi’s – Indiase sigaretjes – ging produceren en verkopen.

Hij was een leerling van Sri Siddharameshwar Maharaj, een goeroe van de Navanath Sampradaya, een non-dualistische religieuze stroming. Hij gaf Nisargadatta als enige instructie mee aan hem te blijven denken en zich te concentreren op de mantra ‘Ik Ben’. Toen Nisargadatta in de dertig was liet hij huis en haard achter en vertrok naar de Himalaya. Niemand verwachtte hem ooit nog te zien, maar na drie jaar keerde hij terug naar zijn gezin. Hij was tot het inzicht gekomen dat een werelds bestaan geen beletsel hoeft te zijn voor een spiritueel leven. Hij bouwde op het dak van zijn huis een ruimte waar hij gasten kon ontvangen en onderricht kon geven.

Nisargadatta’s onderricht concentreert zich op het herkennen van Beleving, door hem vaak aangeduid als ‘Ik Ben’. Wat was je voordat je in een lichaam ter wereld kwam? Dat is namelijk wat je volgens Nisargadatta werkelijk bent: het Absolute, een woord dat is verzonnen om het Ongemanifesteerde, het Onnoembare te benoemen; het eeuwige ‘Ik’ absoluut ongeconditioneerd, tijdloos, ruimteloos Zijn. Ik ben zoals Ik Ben, zoals Ik altijd was, zoals Ik altijd zal zijn, eeuwig.

Deze benadering wordt advaita vedanta genoemd, ofwel non-dualisme.

Vanaf de jaren 60 kreeg Nisargadatta steeds meer westerse spiritueel geïnteresseerden op bezoek. In 1982 verscheen zijn belangrijkste boek, ‘I am That’ (in het Nederlands uitgegeven onder de titels Ik Ben en Zijn). Een Nederlandse leerling van hem was de advaita-leraar Alexander Smit. Wolter Keers, zelf leerling van Krishna Menon ofwel Atmananda, werd met name bekend vanwege zijn vertaling van het boek I Am That.

Nisargadatta, die heel zijn leven lang stevig had gerookt, overleed op 8 september 1981 aan keelkanker. Ook toen hij al ernstig ziek was, bleef hij vrijwel dagelijks onderricht geven. Zijn belangrijkste leerling en opvolger was Ramesh Balshekar (zie elders op deze site), een voormalige bankdirecteur die na zijn pensioen bij Nisargadatta in de leer ging en lange tijd optrad als zijn vertaler.